Bezpieczeństwo żywności jest jednym z najważniejszych aspektów zarządzania w przemyśle spożywczym. Wraz z zwiększającym się zapotrzebowaniem na wysokiej jakości produkty, wzrasta też wymaganie skutecznych systemów ochrony przed szkodnikami. Monitoring DDD (dezynsekcja, deratyzacja, dezynfekcja) stanowi podstawowy element w zapewnieniu czystości i higieny w zakładach produkcyjnych, chroniąc przed zanieczyszczeniami i potencjalnymi zagrożeniami zdrowotnymi.

W tym artykule przyjrzymy się znaczeniu monitoringu DDD, omówimy procedury ochronne a także przepisy regulujące zwalczanie szkodników, oraz podkreślimy rolę fachowych biologów terenowych w utrzymaniu bezpieczeństwa żywności.
Znaczenie monitoringu DDD w systemach ochrony przed szkodnikami

Monitoring DDD, czyli dezynsekcja, deratyzacja i dezynfekcja, to złożony system mający na celu ochronę przed szkodnikami, które mogą skazić pomieszczenia, rozprzestrzeniać choroby, niszczyć produkty, żywność a także mienie. Szkodniki, tj. owady, gryzonie i ptaki, mogą łatwo zanieczyścić żywność, maszyny produkcyjne i powierzchnie robocze własnymi odchodami, włosami czy częściami ciała. A przy tym, przenoszą one potencjalne patogeny, które mogą powodować choroby i inne dolegliwości. Wprowadzenie odpowiednich procedur monitoringu DDD jest niezbędne, aby chronić zdrowie pracowników i konsumentów, oraz utrzymać wysoką jakość produkcji.

Owady, które przedostają się do stref produkcyjnych i magazynowych, mogą zanieczyszczać surowce, półprodukty oraz wyroby gotowe własnymi wylinkami, martwymi ciałami i odchodami. Przestoje produkcyjne spowodowane ich obecnością mogą być długotrwałe i kosztowne, co z kolei prowadzi do bardzo poważnych strat finansowych. Także gryzonie wyrządzają wiele szkód, ponieważ ich silne zęby mogą przebijać drewno i aluminium, oraz powodować pożary, uszkadzając kable elektryczne. Ich działalność może skutkować skażeniem surowców i gotowych produktów. Dlatego regularny monitoring i skuteczna deratyzacja są kluczowe dla ochrony zakładów przed szkodnikami.
Procedury DDD jako ochrona inwestycji

Odpowiednio przygotowane procedury DDD w zakładzie spożywczym znacznie ograniczają ryzyko związane z presją owadów, gryzoni czy ptaków. Gryzonie, które nieustannie gryzą, mogą zniszczyć materiały takie jak drewno i aluminium, oraz uszkodzić kable elektryczne, co może prowadzić do pożarów. Ich obecność w zakładach produkcyjnych nie tylko i wyłącznie stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa, niemniej jednak też dla jakości towarów. Dlatego skuteczna deratyzacja, polegająca na eliminacji gryzoni a także zapobieganiu ich powrotowi, jest procesem niezbędnym.

Inwazje owadów w strefach produkcyjnych i magazynowych mogą prowadzić do długotrwałych przestojów i zanieczyszczeń, co z kolei negatywnie wpływa na jakość produkcji i reputację firmy. Martwe owady, ich wylinki i odchody mogą kontaminować surowce i gotowe produkty, co jest nie do zaakceptowania w przemyśle spożywczym. W produkcji pasz dla zwierząt również dochodzi do porażenia przez owady, co wpływa na zdrowie zwierząt i jakość pasz. Z tego względu monitoring i skuteczna dezynsekcja są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa produkcji.

Ptasie odchody, poza przenoszenia chorób, mogą niszczyć budynki a także powodować poślizgnięcia i potknięcia, co stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników. Gniazda ptaków mogą blokować rynny i przewody kominowe, sprzyjając rozwojowi innych szkodników. Dlatego istotne jest wprowadzenie procedur zabezpieczających przed ptakami, ażeby chronić budynki i zdrowie pracowników.
Przepisy i regulacje dotyczące zwalczania szkodników

Prawodawstwo dotyczące zwalczania szkodników w celu obietnice bezpieczeństwa żywności obejmuje szeroki zakres regulacji, w tym aspekty samego bezpieczeństwa żywności, ochrony środowiska, stosowania pestycydów, zdrowia i bezpieczeństwa, ochrony dzikiej przyrody oraz rolnictwa. W Europie ogólne prawo żywnościowe UE nakłada na podmioty spożywcze obowiązek identyfikowalności i odpowiedzialności za wycofanie i odzyskanie skażonej żywności, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 178/2002. Obejmuje to wszystkich uczestników łańcucha dostaw, w tym importerów, producentów, przetwórców i dystrybutorów.

Podmioty zajmujące się przetwórstwem żywności muszą posiadać systemy i procedury, które pozwalają na udostępnienie informacji o bezpieczeństwie żywności najlepszym władzom na żądanie. System szybkiego ostrzegania, ustanowiony w art. 50 rozporządzenia, umożliwia państwom członkowskim natychmiastową wymianę informacji o zagrożeniach dla zdrowia ludzi albo środowiska związanych z żywnością. Takie podejście zapewnia szybkie reagowanie na incydenty związane z zanieczyszczeniem żywności, minimalizując ryzyko dla konsumentów.

Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004, podmioty działające na rynku spożywczym są zobowiązane do zapobiegania zakażeniom powodowanym przez zwierzęta i szkodniki poprzez podejmowanie odpowiednich środków i decyzji. Przedsiębiorstwa muszą przestrzegać odpowiednich przepisów unijnych i krajowych dotyczących kontroli zagrożeń, by zapobiec zanieczyszczeniu powietrza, gleby, wody a także środków biobójczych. Operatorzy są też zobowiązani do prowadzenia i przechowywania dokumentacji dotyczącej środków wykorzystywanych do kontrolowania zagrożeń bezpieczeństwa żywności przez odpowiedni okres.
Rola fachowych biologów terenowych w systemach ochrony przed szkodnikami

Wprowadzenie systemów ochrony przed szkodnikami wymaga skorzystania z usług fachowych biologów terenowych, którzy specjalizują się w identyfikacji i zwalczaniu zagrożeń związanych ze szkodnikami. Doświadczeni specjaliści mogą zaproponować kompleksową obsługę, która obejmuje:

Audyt: Określenie aktualnego poziomu higieny oraz stopnia zagrożenia ze strony szkodników w zakładzie.
Zabezpieczenie obiektu: Eliminacja szkodników znajdujących się w zakładzie oraz montaż urządzeń ograniczających ich dostęp do poszczególnych wnętrz.
Regularny serwis: Kontrole prowadzone według określonego harmonogramu zawartego w dokumentacji, co zapewnia ciągłe monitorowanie sytuacji.

Field biologist prowadzi dokładną dokumentację wszystkich podejmowanych działań, co jest szalenie istotne w przypadku zewnętrznej sprawdzeniu. System ochrony przed szkodnikami spełniający bieżące wymagania standardu IFS/BRC to gwarancja minimalizacji ryzyka pojawienia się szkodników oraz ewentualnych strat finansowych zakładu. Profesjonalne podejście do ochrony przed szkodnikami zapewnia nie tylko bezpieczeństwo towarów, ale również chroni reputację firmy na rynku.

Zobacz również: monitoring ddd.